Kể từ khi sinh ra, bạn không ngừng học hỏi những điều mới mẻ. Đó là nhờ vào não bộ của bạn. Mỗi khi bạn lặp lại cùng một nhiệm vụ, bạn đã củng cố việc học. Khi nhiệm vụ này được lặp lại đến một số lần nhất định, não bộ con người tự động biến nhiệm vụ này thành một hành vi vô thức.

Não bộ của chúng ta như một chiếc máy tính siêu việt có khả năng lập trình cao. Khi bạn tập đi, bạn đi vững hay loạng choạng tùy thuộc vào mức độ luyện tập của bạn. Bạn càng thực hành nhiều thì bạn càng làm tốt hơn. Lần cuối cùng bạn chú ý đến việc đi đứng của mình là khi nào? Hầu như là không bao giờ. Tại sao? Bởi vì bạn làm điều này một cách vô thức. Nó đã được lập trình vào bộ não của bạn. Và bạn thấy đấy, nó đang hoạt động rất tốt. Bộ não không cần quan tâm bạn đi đứng ra sao trừ khi bạn té. Khi bạn bị vấp chân, bạn sẽ bắt đầu chú ý hơn việc nhấc chân lên khi đi thay vì kéo lê chân. Còn nếu không não bộ của bạn sẽ bỏ qua hành vi này.

Thế còn việc đánh răng, hay lái xe thì sao? Khi mới học lái xe, có lẽ bạn đã rất vụng về. Lái vào sai làn đường, dừng lại đột ngột, suýt khiến những người ngồi chung xe bị chấn thương do giật cổ ra sau. Cảm thấy khó khăn khi phải đánh mắt qua trái hoặc phải để quan sát xe hoặc kiểm tra kính chiếu hậu mà không bị lạc tay lái ra khỏi làn đường quy định. Nhưng bạn càng thực hành nhiều thì bạn càng tiến bộ hơn. Bạn có thể thắc mắc về kỹ năng lái xe của một số người. 

Thực tế phũ phàng rằng một số người có thể không bao giờ thành thạo việc lái xe, trong khi những người khác còn biết cả đua xe. Họ biết cách điều khiển hầu hết mọi phương tiện ở tốc độ rất cao. Tại sao vậy? Ai quen thuộc với các chương trình máy tính sẽ nhanh chóng hiểu ý tôi. 

Lấy một ví dụ khác về công việc của bạn tại chỗ làm nhé. Bạn đã bao giờ thực hiện một tác vụ máy tính nhiều lần đến nỗi bạn quyết định tự động hóa nó chưa? Chẳng hạn kiểm tra bảng sao kê ngân hàng của bạn. Ngày xưa nó được thực hiện thủ công với sổ sách ngân hàng. Bây giờ tất cả đều được số hóa. 

Một ví dụ khác. Trong tiếp thị ngày nay, có rất nhiều công cụ tự động hóa thay cho quản lý thủ công. Ví dụ như email trả lời tự động cho mọi người biết khi nào bạn đi nghỉ. 

Tất cả những điều này diễn ra tự động, giống như đi bộ, đánh răng, lái xe…

Nếu não bộ của tôi giống như một chiếc máy tính, có thể tải vô hạn số lượng chương trình, vậy thì làm cách nào để lập trình não bộ của tôi trong khi tôi không có bàn phím hay ngôn ngữ lập trình? Chà, nếu bạn đồng ý với câu trước, hãy suy nghĩ lại. Chúng ta có một “bàn phím”. Đó là sinh lý học của bạn. Đôi tay, đôi mắt, đôi tai, trên thực tế, toàn bộ cơ thể bạn chính là “bàn phím”. .

Bạn có thể làm bất cứ điều gì mà không cần sử dụng đến cơ thể của mình không? Không! Hoàn toàn không thể! Tôi biết tôi chưa thành thạo thần giao cách cảm. Thế còn bạn? Bạn có thể di chuyển các đối tượng mà không cần sử dụng cơ thể không? Dĩ nhiên là không!

Bạn muốn học trở thành phi công? Bạn có thể!

Bạn muốn học chơi gôn? Bạn có thể!

Bạn muốn học lập trình? Bạn có thể!

Tương tự, bạn muốn luyện tập để trở thành một nhà lãnh đạo tốt hơn thay vì trở thành một kẻ đần độn, hay độc tài? Bạn hoàn toàn có cơ hội. 

Đối với bộ não, mọi trải nghiệm mới mẻ có vẻ kì lạ và không thoải mái, bởi vì bạn chưa bao giờ làm điều đó trước đây. Và cơ thể bạn không biết làm thế nào. Hãy dạy nó một cách kiên trì và bạn có thể làm chủ nó.

Tóm lại, để lập trình cho bộ não bạn chỉ cần thực hiện một bước duy nhất. Đó là sự nỗ lực có ý thức, ban đầu có thể khó khăn nhưng sau đó sẽ dễ dàng hơn. Bạn cho rằng mình không phải là siêu sao ở mọi lĩnh vực, nguyên nhân là do thể chất hay tâm lý hạn chế hoặc chỉ là do thiếu luyện tập. Trong hầu hết các trường hợp, hai điều đầu tiên chỉ là lý do bào chữa, thực tế đều do thiếu thực hành. Nhiều người thử một cái gì đó đúng một lần, họ cảm thấy khó khăn và từ bỏ.

Có một câu nói kinh điển như thế này “Nếu bạn thất bại một lần, hãy thử lại và thử lại vài lần nữa”. Việc lập trình cho não bộ của bạn dễ dàng như vậy đấy.

Mỗi người chúng ta đều được ban cho một ý thức và một tâm trí vô thức. Sử dụng ý thức của bạn để kiểm soát sự nỗ lực. Hãy cam kết thực hiện để nó dần trở thành một kỹ năng vô thức.

 Coach Tina Nguyễn 

Dịch từ bản gốc How to reprogram your brain to do anything you want

của Nagui Bihelek – Founder tổ chức AccuMatch Behavior Intelligence, Canada